Terapia ręki- to zespół indywidualnie dobranych, skoordynowanych działań i ćwiczeń, polegających na usprawnianiu tzw. małej motoryki, czyli precyzyjnych ruchów dłoni i palców, a także całej kończyny górnej do wykonywania różnorodnych zadań.
Głównym celem terapii jest m.in.: poprawa koordynacji wzrokowo-ruchowej, stabilizacja mięśni ręki i obręczy barkowej, a także zwiększenie zdolności manipulacyjnych dłoni.
Terapia ręki to nie tylko ćwiczenia dłoni i palców, ale przede wszystkim ćwiczenia całego ciała.
Terapia ręki to terapia mająca na celu usprawnianie całej ręki: od barku, przez ramię i przedramię, po nadgarstek, dłoń i palce. Głównym celem działań podejmowanych w ramach terapii ręki jest udoskonalenie precyzyjnych ruchów dłoni i palców. Jednak, aby uzyskać pożądany poziom trudnych ruchów precyzyjnych, należy zadbać o prawidłową sprawność całej kończyny górnej. Z artykułu dowiesz si m.in., na czym polega terapia ręki, jakie kwalifikacje musi mieć terapeuta oraz na czym polegają ćwiczenia wykonywane w czasie terapii. Autorka zwraca także uwagę, jakie zachowanie dziecka powinno skłonić do odbycia konsultacji z terapeutą ręki.
Kto może być terapeutą ręki?
Terapię ręki może prowadzić osoba, która ukończyła kurs terapii ręki. Kursy przeznaczone są przede wszystkim dla nauczycieli, logopedów, pedagogów, psychologów i innych terapeutów. Mogą jednak skorzystać z nich wychowawcy, pedagodzy specjalni, nauczyciele wspomagający i inni specjaliści pracujący z dziećmi, a także rodzice.
Osoba, która ukończy kurs, otrzymuje tytuł Terapeuty ręki. Nie jest to jednak nazwa zawodu. To tytuł, który podnosi kwalifikacje zawodowe i świadczy o tym, że dany terapeuta ma wiedzę i umiejętności potrzebne do diagnozy i terapii sprawności motoryki kończyny górnej.
Z jakimi problemami warto zwrócić się o pomoc do terapeuty ręki?
Z terapii ręki korzystają przede wszystkim dzieci, u których obserwuje się nieprawidłowy rozwój sprawności rąk. Nie zawsze jednak rodzice i pedagodzy potrafią trafnie ocenić przyczynę zachowania dziecka i powiązać ją z obniżoną jakością funkcjonowania jednej lub obu kończyn górnych.
Jakiego rodzaju ćwiczenia wykonuje się w trakcie terapii ręki?
W trakcie terapii ręki, w zależności od postawionej diagnozy i rozpoznanych potrzeb dziecka, wykonuje się przede wszystkim ćwiczenia:
- równowagi,
- prawidłowej postawy ciała,
- percepcji czuciowej,
- dużej motoryki,
- stabilizacyjnej,
- manipulowania ręką,
- percepcji wzrokowej,
- koordynacji pracy oburącz,
- lateralizacji,
- kształtujące prawidłowy chwyt (w tym chwyt narzędzia pisarskiego),
- rozwijające sprawność grafomotoryczną.
Wskazania do podjęcia terapii:
- niechęć do pisania, rysowania, manipulowania przedmiotami;
- problemy z nauką samoobsługi (ubieranie się, zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł, posługiwanie sztućcami);
- zaburzenia napięcia mięśniowego w obrębie obręczy barkowej lub całego ciała (wzmożone bądź obniżone napięcie mięśniowe);
- zaburzenia sprawności grafomotorycznej (dziecko nie lubi lub nie potrafi rysować, wycinać, malować, ma niestaranne i niedokładne pismo, każda nowa forma zajęć nie sprawia dziecku przyjemności );
- trudność w utrzymaniu ołówka czy kredek;
- trudności z koncentracją;
- nieprawidłowa postawa ciała;
- niechęć do dotykania nowych i różnorodnych faktur;
- zaburzenia koordynacji oko-ręka;
- niechęć do działań plastycznych;
- trudność w łapaniu, rzucaniu piłką;
- zbyt słaby lub zbyt silny nacisk kredki podczas rysowania/pisania;
- nieprawidłowy chwyt kredki/długopisu.
Cele Terapii ręki:
Cele terapii ręki są uzależnione od tego, czego pacjent oczekuje od samej terapii, co dla niego jest ważne, a także od jego możliwości, wieku oraz indywidualnych predyspozycji i systematyczności.
Są to przede wszystkim:
- poprawa sprawności manualnej;
- poprawa i usprawnienie precyzyjnych ruchów rąk;
- ingerencja w sprawność grafomotoryczną;
- rozwijanie koncentracji;
- rozwój prawidłowego chwytu pisarskiego;
- stymulowanie umiejętności pisania i rysowania;
- rozwijanie mowy dziecka;
- rozwijanie umiejętności planowania ruchu;
- poprawa koordynacji oko-ręka;
- rozwijanie i zwiększenie samodzielności w zakresie samoobsługi.
Terapia ręki – przebieg
Przebieg terapii uzależniony jest od wieku i umiejętności, a także możliwości pacjenta. Zawsze powinien się rozpocząć od diagnozy, znalezienia przyczyny i opracowania celów oraz metod współpracy.