TUS co to jest?
TUS to skrót od Trening Umiejętności Społecznych. Jest to grupowa forma pracy z osobami, które doświadczają trudności społecznych. Celem tych zajęć jest nauka i rozwijanie umiejętności niezbędnych do skutecznej komunikacji, współpracy i interakcji z innymi ludźmi w różnych sytuacjach społecznych. Ten rodzaj treningu może być szczególnie przydatny dla dzieci z trudnościami w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji, jak również dla tych, które potrzebują wsparcia w rozwijaniu umiejętności społecznych.
TUS na czym polega?
Jest jedną z metod wsparcia skierowaną do osób posiadających problemy w funkcjonowaniu społecznym. Zajęcia te mają poprawiać funkcjonowanie w kontakcie z innymi ludźmi. Odbywają się w grupach (najczęściej kilkuosobowych) i prowadzone są w naszym Centum przez psychologa i pedagoga. Zajęcia dostosowane są do indywidualnych potrzeb danej grupy, która zbiera się w procesie rekrutacji. Grupy składają się z osób o podobnych trudnościach w funkcjonowaniu emocjonalno-społecznych.
Jak wyglądają zajęcia TUS?
Zajęcia TUS kształtują wiele umiejętności o charakterze emocjonalno-społecznym. Stosuje się wiele różnych oddziaływań terapeutycznych oraz edukacyjnych. Formy oraz metody pracy są analizowane i dostosowane do każdego z uczestników mając na uwadze ogólne założenia i cele całej grupy. Jednym z celów treningu umiejętności społecznych jest zamiana niekorzystnych zachowań, prezentowanych przez uczestników na takie, które są bardziej akceptowalne w społeczeństwie oraz bardziej wspierające dla jednostki. Bardzo ważne jest by nabywane umiejętności były wdrażane w życie i by nie zniechęcać się niepowodzeniami. Są osoby, które potrzebują więcej czasu na ich wprowadzanie. TUS dla dzieci trwa przez okres ok. 17 tygodni. W tym czasie dziecko po kolei nabywa i rozwija różne kompetencje. Próba nauczenia się wszystkiego naraz często kończy się niepowodzeniem i szybką rezygnacją.
Jakie umiejętności nabywają uczestnicy zajęć terapeutycznych TUS?
Zajęcia mają usprawniać funkcjonowanie emocjonalno-społeczne. Dzieci uczestniczące w treningu rozwijają następujące umiejętności: akceptacji siebie, zwiększania samowiedzy/samoświadomości, rozpoznawania i rozumienia uczuć i emocji, zarówno swoich, jak i innych, wchodzenie w interakcje społeczne, tj. zainicjowania i podtrzymania rozmowy, dyskutowanie, asertywne odmawianie, współpraca w grupie, rozwiązywanie konfliktów, czekanie na swoją kolej, akceptowanie środowiskowych zasad, branie odpowiedzialności za swoje zachowania, przewidywanie konsekwencji swoich czynów, planowanie działań, proszenie o pomoc.
Jakie jest zastosowanie TUS?
Jest metodą, którą głównie wykorzystujemy w terapii dzieci. Szczególne jest polecane dzieciom z zaburzeniami rozwoju, tj. spektrum autyzmu. Jest również dużym wsparciem dla dzieci z rozpoznanymi zaburzeniami zachowania oraz nadpobudliwością psychoruchową z deficytem uwagi (ADHD), a także dla dzieci lękliwych, nieśmiałych, wycofanych, mających trudności w regulacji emocji.
W każdym przypadku terapeuci stawiają sobie nieco inne cele, np. dzieci z diagnozą spektrum autyzmu dzięki zajęciom mogą poprawić nawiązywanie i utrzymanie kontaktu, lepszego rozpoznawania emocji i uczuć zarówno swoich, jak i innych, nawiązywanie kontaktu wzrokowego w relacji. Natomiast u dzieci z lękiem społecznym trening będzie kształtował umiejętności przebywania w większej grupie ludzi, czy oswajanie lęku przed innymi osobami.
Czas trwania terapii TUS?
Trening umiejętności społecznych (jeden cykl) trwa ok 17 tygodni, ale może być kontynuowany przez wiele lat, tak by uczestnik nabywał nowe i doskonalił już nabyte umiejętności. Jedno spotkanie trwa ok 1,5 godziny i prowadzone jest w grupie kilku osób. Osoby, które wejdą w skład grupy powinny uczestniczyć w niej do końca jednego cyklu. W zależności od indywidualnych możliwości danej osoby trening może być również prowadzony w formie indywidualnej.
Podsumowując, Trening Umiejętności Społecznych to forma wspierania kompetencji emocjonalno-społecznych dzieci z różnymi trudnościami. Wykorzystuje proces uczenia się, modelowania, odgrywania ról oraz generalizacji. Pomaga dzieciom w każdym wieku w wypracowaniu strategii radzenia sobie z codziennymi sytuacjami oraz nazywania, rozumienia i regulowania emocji.
Literatura:
J. Węglarz, D. Bentkowska- Trening Umiejętności Społecznych Dzieci i Młodzieży,
A. Wojnarska (2019). Uwarunkowania efektywności treningów umiejętności społecznych,
Goldstein, Nowe perspektywy nauczania umiejętności społecznych. Warszawa (2001).