Aktualności
Wakacyjny czas - jak zadbać w tym czasie o dzieci
Zestaw „Umysłowych substancji odżywczych”. Jest to siedem codziennych czynności, które przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego dziecka oraz zachowanie dobrostanu.
Zapewniając dziecku pełną dawkę zdrowego półmiska umysłowego wspierasz integrację i rozwój jego mózgu pod kątem równowagi i koordynacji.
Warto więc układając plan dzienny lub dalej tygodniowy mieć na względzie te właśnie obszary ważne dla optymalnego funkcjonowania układu nerwowego Twojego dziecka.
Może zauważysz, że Twoje dziecko ma dużo zajęć umysłowych, które dbają o jego rozwój poznawczy (a więc czas na skupienie), albo zajęć z rówieśnikami (czas więziotwórczy), albo jakieś zajęcia sportowe (czas aktywności fizycznej), ale brak w nim czasu na zabawę lub czasu na odpoczynek lub też czas dla wnętrza, czyli pobycie sam ze sobą. Może też być zupełnie odwrotnie, że Twoje dziecko dużo czasu spędza w samotności, a brak mu kontaktu z rówieśnikami lub brak aktywności fizycznej. Warto zwrócić na to uwagę i w odpowiedni sposób zbilansować dawkę każdego ze składników dnia.
Nie ma idealnych ram czasowych, ile każdego z tych „umysłowych składników” powinno być w ciągu dnia. Każdy z nas jest inny, ma inne potrzeby. Nie jest to gotowa recepta, lecz pewna wskazówka, co powinna zawierać taka „mentalna” dieta dziecka. Podobnie jak dzieje się to w przypadku substancji odżywczych. Prawidłowa, zbilansowana dieta pomaga rozwijać się dziecku, zdrowo rosnąć i zachowywać dobry poziom energii. Dbając o dobre żywienie dziecka nie karmimy go tylko frytkami albo pizzą. Tak samo jest w przypadku prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Jest to bardzo ze sobą powiązane. Dieta ma ogromny wpływ na jakość funkcjonowania człowieka.
To jak czuje się ciało ma wpływ na nasz nastrój, samopoczucie oraz doświadczane emocje.
Okres wakacji jest przyjemnym czasem, ale często równie trudnym co przyjemnym dla pracujących rodziców, którzy próbują pogodzić jednocześnie pracę, obowiązki domowe, a także zaspokoić potrzeby dzieci. Nie zapomnijmy również o potrzebach samego rodzica.
Pamiętaj, że maskę tlenową najpierw zakładasz sobie, później dbasz o innych. Sam/a bez niej nie pomożesz nikomu.
To, co może być przydatne w okresie wakacji to:
- Stworzenie i utrzymywanie określonego rytuału dnia (nawet jeżeli jest inny niż w ciągu roku szkolnego). Zadbaj, aby dzieci uczestniczyły w jego tworzeniu.
- Codziennie spędzaj trochę czasu z każdym dzieckiem osobno. Niech to będzie czas,
w którym obojgu z Was będzie przyjemnie. Może to być robienie czegoś, co sprawia Wam radość albo po prostu bycie ze sobą. Jeżeli np. pracujesz w domu, możesz zaangażować dziecko do przygotowywania obiadu – dzięki temu może będziesz miała więcej czasu i energii na krótki czas razem po posiłku. - Warto ustalić godzinę wykonywania obowiązków domowych, kiedy wszyscy są zaangażowani w ich wykonywanie. Czasem trudno oczekiwać, że dzieci zrobią coś same z siebie w różnym czasie. A jak jest u Ciebie?
- Zobacz, czy możesz zaangażować dzieci w jakieś zajęcia, które są organizowane w najbliższym otoczeniu – np. Dom Kultury (ma ciekawe propozycje dla dzieci), zajęcia sportowe, może jakieś półkolonie.
- Warto też pamiętać, że dzieci powinny mieć czas dla siebie, na robienie niczego, na odpoczynek po swojemu. Zazwyczaj w okresie szkolnym plan ich zajęć jest mocno napięty. Okres wakacji jest dobrym czasem na odpoczynek od pośpiechu, terminów, wszystkiego na już. Czasem może to być nawet dzień na nicnierobienie. Czy to może być dla nich przyjemne? A czy Ty pamiętasz taki czas, kiedy mogłeś/aś nie robić nic? Czy pozwalasz sobie na taki czas dla siebie?
- Ustal z dziećmi jak ma wyglądać czas ekranowy. I wyłączaj urządzenia, gdy ten czas minie. Pamiętaj, aby telewizor czy iPad lub inne urządzenie nie stało się Twoją opiekunką dla dzieci.
Aby było łatwiej to zrealizować warto:
- Stworzyć z dziećmi listę zajęć odpędzających nudę. Później, gdy dzieci będą się skarżyć, że im się nudzi możesz się odwołać do stworzonej wcześniej listy. Może ona zawisnąć na lodówce lub w innym widocznym i dostępnym miejscu. Jeżeli jedno z dzieci nie potrafi czytać, możecie stworzyć listę obrazkową, na której narysujecie wspólnie symbole lub stworzycie ilustracje przedstawiające konkretne zajęcia.
- Warto, aby dzieci miały kontakt z rówieśnikami. Może możesz im zorganizować np. spotkania w domu z przyjaciółmi. Jeżeli to potrzebne i możliwe warto poprosić, aby był ktoś dorosły w domu, kto czuwałby nad ich bezpieczeństwem, kiedy Ty wykonujesz obowiązki służbowe.
- Jeżeli ktoś pomaga Ci w opiece nad dziećmi warto go zapoznać z ustalonymi zasadami i regułami, czy też obowiązkami, aby zachować ustalony rytm dnia.
- Po powrocie z pracy zadbaj o czas dla dzieci zanim wpadniesz w wir obowiązków domowych. To taki czas, kiedy możesz pokazać im, że cieszysz się ich towarzystwem. Możesz wtedy zapytać, jak minął im dzień. Warto też zaznaczyć, że to nie jest czas na skargi i pretensje, lecz na czas bycia blisko siebie. Jeżeli obserwujesz w dzieciach lub sobie dużo napięcia może warto zabrać je na podwórko, na huśtawkę, trampolinę – tam gdzie będzie przestrzeń na wspólne wygłupy, śmiech i radość, a tym samym na budowaniu relacji. Relacje przyczyniają się natomiast do procesu współregulacji, czyli koregulacji.
- W okresie wakacji zaplanuj też specjalne wycieczki i zajęcia tylko dla dzieci.
- Rozmawiaj z dziećmi na temat ich oczekiwań, co do sposobu spędzania czasu w okresie wakacji. Dzieci mają różne wyobrażenia dot. tego okresu. Dzieci szkolne czasem cały rok czekają na wakacje, podczas których będą miały np. czas na przeczytanie ulubionej książki, zagranie w wymarzoną grę komputerową, wycieczkę w miejsce, o którym marzą, albo w miejsce, w które trudno wybrać się w okresie, w którym jest mnóstwo zajęć i obowiązków, a takim na pewno jest rok szkolny. W planie dnia/tygodnia warto wówczas uwzględnić te ważne dla nich zajęcia.
Życzymy udanego wakacyjnego czasu :-)
opr. Żaneta Łopata
psycholog
Źródło:
"Mózg na TAK" - Siegel Daniel J. 2023
"Pozytywna Dyscyplina od A do Z" J. Nelsen, L. Lott, S. Glenn